top of page

Tất Tần Tật Về Đồ Gốm

Đã cập nhật: 9 thg 11, 2023

Gốm luôn gắn liền với cuộc sống của chúng ta. Vậy Gốm là gì? Đặc tính của Gốm là gì? Ứng dụng cơ bản của Gốm? Hãy cùng Gốm đẹp Gốm Xinh khám phá tất tần tật về gốm nhé!


Gốm - một nguyên liệu tự nhiên từ đất sét đã tồn tại hàng ngàn năm và luôn làm say mê con người bằng vẻ đẹp và độ bền đáng kinh ngạc. Gốm đã tồn tại từ hàng nghìn năm trước công nguyên và đã chứng kiến nhiều giai đoạn lịch sử của nhân loại


Gốm là một trong những sản phẩm thủ công mỹ nghệ thân thiết với đời sống tinh thần vật chất của con người Việt Nam. Đến hiện nay, đồ gốm vẫn luôn được ứng dụng rộng rãi và trở thành một phần quan trọng không thể thiếu trong văn hóa và cuộc sống hàng ngày của người Việt Nam nói riêng và thế giới hiện đại nói chung.


Chúng ta cùng tìm hiểu những điều thú vị về gốm và khám phá các ứng dụng cơ bản của gốm trong đời sống hàng ngày trong bài viết dưới đây nhé.

Nghệ Nhân Làm Gốm
Nghệ Nhân Làm Gốm

Gốm là gì - Thành phần của Gốm


Gốm là một nguyên liệu tự nhiên quý báu được tạo ra từ đất sét thông qua quá trình nung chảy ở nhiệt độ cao. Đặc điểm nổi bật của gốm là khả năng biến đổi từ trạng thái dẻo và hình thành dưới dạng vật thể rắn, sau khi trải qua quá trình nung chảy.


Ngoài tính năng thẩm mỹ, gốm còn nổi tiếng với độ bền và khả năng chịu nhiệt, làm cho nó trở thành nguyên liệu ưa chuộng trong việc tạo ra đồ dùng nhà bếp, đồ trang sức, sản phẩm nghệ thuật, và nhiều ứng dụng khác.


Gốm cổ điển làm từ đất sét hoặc hỗn hợp của đất sét cùng nhiều chất khác, được tạo ra thông qua một quá trình nung ở nhiệt độ cao.


Ngoài ra, những loại gốm không nung thời hiện đại được tạo ra dưới nguyên lý hoá thạch, giúp cho các sản phẩm gốm có chất lượng cao hơn và giá thành thấp.


Cả hai phương pháp sản xuất gốm này đều được sử dụng nhiều với từng mục đích khác nhau. Nếu sử dụng nguyên liệu và phương pháp chế tạo khác nhau, chúng ta sẽ tạo ra các loại gốm đa dạng. Trên thị trường, có một loạt các loại gốm, bao gồm gốm sành, gốm sứ, gốm đất nung, gốm sành xốp, gốm sành nâu, và nhiều loại khác.

Làm Gốm
Đôi Bàn Tay Nghệ Nhân Làm Gốm

Các Bước Làm Gốm Cơ Bản

Bước 1: Lựa chọn nguyên liệu

Bước đầu tiên là chọn đất sét và đất cao lanh chất lượng. Nguyên liệu chất gốm đúng loại là chìa khóa để tạo ra sản phẩm hoàn hảo.


Bước 2: Tạo hình đồ gốm

Đất sét được “nhào nặn", tạo hình theo nhiều cách khác nhau, có thể bằng tay, bằng khuôn, hoặc trên bàn xoay gốm.


Bước 3: Trang trí hoa văn

Sáng tạo bằng cách vẽ, trang trí, khắc hoạ hoặc in hoa văn trên bề mặt gốm


Bước 4: Tráng men Sau khi tạo hình gốm hoàn tất, đồ gốm cần được tráng men để bảo vệ màu sắc và tạo độ bóng.


Bước 5: Nung sản phẩm gốm

Bước cuối cùng, sản phẩm sẽ được nung trong lò ở nhiệt độ cao để tạo độ cứng và bền cho sản phẩm.


Tìm hiểu thêm tại: Các Bước Làm Gốm Cơ Bản


Đặc tính của Gốm

Khả năng chịu nhiệt tốt

Khả năng chịu nhiệt tốt của gốm là một trong những đặc tính nổi bật khi nhắc đến gốm.


Bởi vì gốm được tạo ra thông qua quá trình nung nóng ở nhiệt độ cực kỳ cao nên khả năng chịu nhiệt của gốm trong quá trình sử dụng không còn gì để bàn cãi


Bất cứ khi nào bạn đặt chúng vào lò nhiệt, nấu nướng, hoặc đun sôi, gốm vẫn giữ nguyên hình dạng ban đầu.


Độ bền cao

Có rất nhiều người mặc định rằng gốm có độ bền không bằng kim loại. Tuy nhiên, sau nhiều lần kiểm định cho thấy độ cứng của gốm cao hơn thép đến 4 lần.


Cũng chính vì đặc tính này mà gốm là một trong những sản phẩm luôn được đánh giá cao và tin dùng.


Độ bền cao của gốm, kết hợp với các đặc tính khác như khả năng chịu nhiệt tốt và tính thẩm mỹ đa dạng, luôn được người tiêu dùng tin cậy, ưa chuộng.


Tính thẩm mỹ đa dạng

Gốm không chỉ nổi tiếng với tính chất bền và khả năng chịu nhiệt mà còn có tính thẩm mỹ đa dạng và phong phú.


Với sự sáng tạo của nghệ nhân và sự đa dạng trong nguyên liệu, gốm có khả năng thể hiện nhiều loại hình dạng, màu sắc, và hoa văn khác nhau.

  • Màu Sắc Đa Dạng: Gốm có khả năng chấp nhận nhiều loại màu sắc khác nhau, từ sắc trắng tinh khôi đến màu sắc tươi sáng và họa tiết nổi bật.

  • Kiểu mẫu đa dạng và sáng tạo: Đồ gốm được thiết kế với nhiều hình dáng, kiểu mẫu khác nhau như bát đĩa, chén đĩa, lọ hoa, và các sản phẩm khác mang đậm nét truyền thống hoặc xu hướng hiện đại.

Không gây độc hại và thân thiện với môi trường

Gốm chủ yếu được làm từ thành phần cấu tạo tự nhiên, thường là đất sét và các khoáng chất tự nhiên khác.


Bên cạnh đó, gốm không có chứa hóa chất độc hại hay thành phần gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người.


Gốm cũng không gây ô nhiễm môi trường, có khả năng tái chế và làm lại nhiều lần mà không gây hại đến môi trường tự nhiên


Ứng dụng cơ bản của Gốm trong đời sống

Gốm đã tồn tại và được sử dụng trong cuộc sống hàng ngày của con người suốt hàng ngàn năm, và nó vẫn giữ vững vị trí quan trọng trong đời sống hiện đại. Dưới đây là một số ứng dụng cơ bản của gốm trong đời sống hằng ngày:


1. Đồ Dùng Nhà Bếp: Gốm là lựa chọn lý tưởng cho việc sản xuất nhiều sản phẩm đồ dùng nhà bếp, bao gồm bát đĩa, nồi chảo, chén đĩa, ấm đun nước, và hơn thế nữa. Với đặc tính không gây độc hại và khả năng chịu nhiệt của gốm giúp việc nấu nướng an toàn và hiệu quả hơn bao giờ hết.


2. Trang Trí Nội Thất: Sự đa dạng trong kiểu dáng và màu sắc của gốm được sử dụng rộng rãi khi decor trang trí nội thất như gương trang trí, đèn trang trí, bình hoa gốm, và các tác phẩm nghệ thuật gốm làm cho không gian sống trở nên ấm cúng và sang trọng hơn.


3. Đồ Trang Sức: Gốm cũng được sử dụng để làm đồ trang sức như vòng cổ, bông tai, hay vòng tay. Gốm có thể được mài bóng và làm thành trang sức gốm có màu sắc đa dạng và hoa văn độc đáo.


4. Sản Phẩm Nghệ Thuật: Nghệ nhân gốm tạo ra các tác phẩm nghệ thuật độc đáo từ gốm, bao gồm các bức tranh, tượng thần, và các tác phẩm trừu tượng.


5. Vật Liệu Xây Dựng: Gốm còn được sử dụng trong ngành xây dựng như ngói gốm, gạch lát và gạch mosaic gốm thường được sử dụng để lát sàn và tường. Ngoài sự bền bỉ thì vật liệu này còn mang đến cho căn nhà giao diện vô cùng cuốn hút. Ngoài ra, lợp mái bằng ngói gốm là biện pháp để ngôi nhà được tránh nóng và giữ ấm.


Một số thương hiệu Gốm nổi tiếng tại Việt Nam

Làng Gốm Bát Tràng - Gia Lâm, Hà Nội


Làng gốm Bát Tràng, là một trong những ngôi làng gốm sứ truyền thống nổi tiếng của Việt Nam. Làng nằm bên bờ sông Hồng, và nó có một lịch sử sản xuất gốm sứ hàng trăm năm.


Sản phẩm gốm Bát Tràng nổi tiếng với tính đa dạng và sự tinh tế trong mỗi thiết kế.


Đặc trưng của sản phẩm gốm Bát Tràng là họa tiết thủ công tỉ mỉ, sắc màu tươi sáng và đa dạng, cùng với sự tinh xảo trong việc kết hợp các kỹ thuật truyền thống với xu hướng hiện đại.


Làng Gốm Bát Tràng
Làng Gốm Bát Tràng

Làng Gốm Minh Long - Thuận An, Bình Dương


Làng gốm Minh Long, là một điểm đến nổi tiếng của Việt Nam với nghề sản xuất gốm sứ cao cấp. Làng được thành lập vào năm 1970 và đã nhanh chóng trở thành một thương hiệu gốm sứ hàng đầu của Việt Nam.


Các sản phẩm của Minh Long đều được chăm chút tạo hình bằng thủ công dưới đôi tay tỉ mỉ của các nghệ nhân làm gốm, vì thế mỗi dòng sản phẩm Gốm Minh Long đa dạng về mẫu mã, kiểu dáng, màu sắc, hoa văn ,...


Làng Gốm Minh Long
Bộ Ấm Trà Gốm Minh Long

Làng Gốm Chu Đậu - Nam Sách, Hải Dương

Làng Gốm Chu Đậu, là một trong những ngôi làng gốm sứ lâu đời và nổi tiếng của Việt Nam. Với hơn 500 năm lịch sử, Chu Đậu đã tạo ra những sản phẩm gốm sứ độc đáo và mang tính truyền thống.


Sản phẩm gốm Chu Đậu thường nổi bật với sự đơn giản, mộc mạc, nhưng đồng thời vô cùng tinh tế trong từng đường nét và hoa văn thể hiện nét đẹp tự nhiên và đời sống thôn quê của Việt Nam.

Làng Gốm Chu Đậu
Làng Gốm Chu Đậu

Làng Gốm Phù Lãng - Quế Võ, Bắc Ninh

Làng Gốm Phù Lãng, là một trong những ngôi làng gốm sứ truyền thống nổi tiếng của Việt Nam.


Những sản phẩm của gốm Phù Lãng chủ yếu là đồ gia dụng làm từ đất sét đỏ và được tạo hình thủ công trên bàn xoay.


Làng Gốm Phù Lãng nổi tiếng với sự độc đáo của gốm men da lươn, một loại gốm có các gam màu đa dạng từ nâu, nâu đen, vàng nhạt đến vàng thẫm.


Đây chính là điểm nổi bật và làm nên sự khác biệt đặc trưng của làng này so với các làng gốm sứ khác tại Việt Nam


Thợ làm gốm ở Phù Lãng thường sử dụng phương pháp đắp nổi theo hình thức chạm bong làm cho mỗi sản phẩm được tạo ra đều mang trong nó vẻ đẹp tự nhiên và văn hóa bản địa rất đậm đà.

Làng Gốm Phù Lãng
Làng Gốm Phù Lãng

Làng Gốm Thanh Hà - Hội An, Hà Nội

Làng Gốm Thanh Hà, với tuổi đời hơn 500 năm, là một trong những ngôi làng gốm sứ truyền thống của Việt Nam vẫn nổi tiếng với sự độc đáo của các sản phẩm gốm đất nung.


Nghệ nhân ở Thanh Hà lựa chọn đất sét nâu từ bờ sông Thu Bồn làm nguyên liệu chính.


Đất sét nâu này có tính dẻo và độ kết dính cao, tạo nên đặc điểm riêng biệt cho gốm Thanh Hà.


Hầu hết các sản phẩm gốm từ làng này thường sở hữu màu cam thẫm, nâu đỏ nhẹ và có xương gốm xốp. Các sản phẩm được tạo ra bằng khuôn và trang trí tinh xảo, thể hiện sự khéo léo và sáng tạo của nghệ nhân.

Làng Gốm Thanh Hà
Làng Gốm Thanh Hà

Sự Khác Nhau Giữa Sản Xuất Gốm Sứ Thủ Công và Công Nghiệp

Sản xuất gốm sứ thủ công là nghệ thuật làm gốm sứ truyền thống lâu đời, đã trải qua nhiều biến đổi qua từng thập kỷ. Sản xuất gốm sứ thủ công là một quá trình làm gốm đòi hỏi sự tinh vi và công phu, cùng với sự kiên nhẫn, sự tỉ mỉ và kỹ thuật cao. Mỗi sản phẩm được chăm chút làm bằng tay từ khâu đầu tiên đến khâu cuối cùng.


Sản xuất gốm sứ công nghiệp cần phải sử dụng máy móc và công nghệ tiên tiến để tạo ra hàng loạt sản phẩm với chất lượng đồng đều như nhau, giúp tiết kiệm thời gian và công sức, duy trì được độ thống nhất của sản phẩm. Sản xuất gốm sứ công nghiệp có quy mô lớn và có khả năng đáp ứng đơn hàng lớn và đa dạng để đảm bảo sự đồng nhất và tiêu chuẩn chất lượng, có giá trị thương mại cao.



Tượng Gốm Sứ trong Nghệ Thuật Trang Trí Phương Đông

Tượng gốm là một trong các tác phẩm nghệ thuật tiêu biểu được làm bằng gốm sứ. Nghệ thuật gốm sứ ở các nền văn hoá Châu Á lại mang một vẻ đẹp riêng biệt, đặc biệt không thể không nhắc đến Nhật Bản, Trung Quốc và Việt Nam - ba nền văn hoá có nghệ thuật gốm sứ độc đáo nhất.



Trải nghiệm độc đáo tại Gốm đẹp Gốm xinh

Nếu bạn đang tìm kiếm các sản phẩm gốm sứ chất lượng cao mà giá phải hời, còn chần chờ gì mà không ghé thăm Gốm đẹp Gốm xinh và lựa chọn ngay những sản phẩm ưng ý đi nào.



Thông qua bài viết trên, Gốm đẹp Gốm Xinh hy vọng bạn đã phần nào giải đáp được thắc mắc gốm là gì, gốm xuất hiện như thế nào hay ứng dụng cơ bản của gốm trong đời sống ra sao nhé.


コメント


bottom of page